در گذشته هرگاه کسی با زور و قلدری پول یا چیزی از کسی میگرفت در اصطلاح به آن باج سبیل می گفتند. امّا امروزه این اصطلاح را بیشتر در مورد اخّاذی و رشوه به کار می برند.
شاه عبّاس صفوی با ریش گذاشتن مردان سخت مخالف بود و خودش نیز سبیل بلند و افراشته داشت. در زمان او ریش های بلند ترکان را جاروی خان می نامیدند. (سیاحتنامۀ شاردن، جلد ۴ ، صفحۀ ۲١۶(
علاقۀ شاه عباس به سبیل گذاشتن تا اندازه ای بود که سبیل را آرایش صورت مرد می شمرد و بر حسب بلندی و کوتاهی آن بیشتر و کمتر حقوق می پرداخت. (سیاحتنامۀ شاردن، همان ج)
استانداران و فرماندهان نظامی نیز ناگزیر از پیروی بودند و به دارندگان سبیل شاه عبّاسی و افراشته ای که مورد توجّه شاه عبّاس بود به فراخور کیفیّت و تناسب سبیل، حقوق و مزایای بیشتر می دادند که به باج سبیل تعبیر شد.
و ازآنجا که این سبیلداران، به آنچه که بابت سبیل خود دریافت می کردند قانع نبودند، از کدخدایان و روستاییان نیز به زور پول و اسب و آذوقه میگرفتند که اهالی این اضافه درآمد را نیز باج سبیل نام نهاده بودند.