ما فَتِئَ از افعال ناقصه است که اسم و خبر می‌خواهد.
یَفتَأُ بدون حرفِ «ما» آمده است. معنایش «پیوسته» است.
قالوا تالله تفتؤا تذکرُ یوسفَ حتی تکونَ حَرَضاً أو تکون من الهالکین.
[برادرانِ] یوسف گفتند: به خدا، پیوسته [تو] یوسف را یاد می‌کنی تا زمانی که سخت ناتوان گردی یا از هلاک شدگان شوی.
تَفتَأُ: فعلِ ناقص که حرفِ نفیِ «ما» از آن حذف شده است. تفتأ اسم و خبر می خواهد.
اسمِ آن (أنتَ) که محذوف است.
خبرش هم «تذکُرُ» در محلّ نصب است.
همزۀ پایانی و همزۀ ماقبل مفتوح
در زبان فارسی همزۀ پایانیِ ماقبل مکسور بسیاری واژه‌ها به ی دگرگون شده است.
شاید به این دلیل که حروف‌چین‌ها (تایپیست‌ها) نتوانسته‌اند درست تایپ کنند.
شاید به دلیل دشواریِ خوانشِ همزۀ پایانیِ واژه؛ مانند:
مَبادِئ = مبادی (جمع مبدأ)
مُنشِئ = منشی (اسم فاعل از یُنشِئُ: پدید می‌آورد)
ناشِئ = ناشی (اسم فاعل از نَشَأ)
قارِئ قرآن = قاری قرآن ( قارِئ اسم فاعل از قَرَأَ: خواند است. جمعِ آن قُرّاء همچنان همزه را دارد.)
همزۀ ماقبل مفتوح نیز گاهی به الف دیگرگون شده است.
خَطَأ = خطا
ملکة سَبَأ = ملکۀ سبا
مبتدَأ = مبتدا
دانشنامۀ نام‌ها و واژه‌ها. انتشارات مدرسه
واژگان دارای همزۀ پایانی «ئ»:
در زبان فارسی همزۀ پایانی ماقبل مکسور در واژه‌ها به ی تبدیل شده‌اند؛ مانند:
مُنشِئ: پدید آورنده (اسم فاعل از یُنشِئُ) = مُنشی
قارِئ: خواندده (اسم فاعل از قَرَأ) = قاری
خاطِئ: گنهکار ( اسم فاعل از خَطَأ) = خاطی
مَبادِئ: پایه ها (جمعِ مَبدَأ) = مَبادی
ناشِئ: پیدا شونده (در فارسی یعنی تازه کار) (اسم فاعل از نَشَأَ) = ناشی
بادِئ: آغاز کننده (اسم فاعل از بَدَأَ) = بادی مانند اصطلاح «در بادی امر»
دانشنامۀ نام‌ها و واژه‌ها
