ریشۀ واژۀ ترجمه فارسی است.

واژۀ «تَرْجَمَة» از ریشۀ فارسی «تَرزُبان» یا «تَر زَبان» است. ترزبان مانند تردست است، ترزُبان که در عربی ترجُمان شده و سپس بر وزن فَعلَلَة شده است، به کسی گفته شده که چند زبان را به آسانی بر زبان براند. زبان [زَ / زُ] (اسم) معروف است و به عربی لسان گویند و به ضمّ اوّل هم درست است. (برهان قاطع)

بئر در زبان عربی

«بِئْر» به معنای «چاه» و جمع مکسّر آن «آبار» است. امّا طبقِ قاعده جمعِ «بِئر» باید «أَبآر» شود. در گویش عامیانه «بیر» و جمعش «أَبیار» گفته می­شود. مانند «مسجد ابیار علی» در مدینۀ منوّره [1]؛ کلمۀ بئر مؤنّث معنوی است.  [2]

 

---

[1] یقع مسجد ذی الحلیفة (أبیار علی) على الجانب الغربی من وادی العَقِیق المبارک فی المنطقة المعروفة باسم "أبیار علی" و یطلق علیه البعض مُسمّى مسجد أبیار علی أو آبار علی. و یبعُد عن المسجد النبوی قرابة أربعة عشر کیلومترا.

[2] بِئر: (اسمٌ) الجمع : أبْؤُرٌ و أبْآر و آبار و بِئار ، وَ قَد تَقَدَّمَت الهمزة عَلَی الباءِ (أَبئار !أَأْبار) فَأَصبَحَت آبار.

البِئْر : حفرةٌ عمیقةٌ ، یُسْتَخرَجُ مِنها الْماء أو النِّفْط و غَیرِهِما.