در گذشته هرگاه کسی با زور و قلدری پول یا چیزی از کسی می­گرفت در اصطلاح به آن باج سبیل می­ گفتند. امّا امروزه این اصطلاح را بیشتر در مورد اخّاذی و رشوه به کار می ­برند.

شاه عبّاس صفوی با ریش گذاشتن مردان سخت مخالف بود و خودش نیز سبیل بلند و افراشته داشت. در زمان او ریش­ های بلند ترکان را جاروی خان می ­نامیدند. (سیاحت­نامۀ شاردن، جلد ۴ ، صفحۀ ۲١۶(

علاقۀ شاه عباس به سبیل گذاشتن تا اندازه ­ای بود که سبیل را آرایش صورت مرد می ­شمرد و بر حسب بلندی و کوتاهی آن بیشتر و کمتر حقوق می­ پرداخت. (سیاحت­نامۀ شاردن، همان ج)

استانداران و فرماندهان نظامی نیز ناگزیر از پیروی بودند و به دارندگان سبیل شاه عبّاسی و افراشته ­ای که مورد توجّه شاه عبّاس بود به فراخور کیفیّت و تناسب سبیل، حقوق و مزایای بیشتر می دادند که به باج سبیل تعبیر شد.

و ازآنجا که این سبیلداران، به آنچه که بابت سبیل خود دریافت می­ کردند قانع نبودند، از کدخدایان و روستاییان نیز به زور پول و اسب و آذوقه می­گرفتند که اهالی این اضافه درآمد را نیز باج سبیل نام نهاده بودند.